«Ας εξετάσωμε τη θέση μας, ως άνθρωποι. Τελούμε πάντοτε κάτω από ορισμένες καταστάσεις (situationen). Οι καταστάσεις μεταβάλλονται, οι ευκαιρίες προβάλλουν. Αν τις χάσωμε, δεν ξαναγυρνούν. Μπορώ ο ίδιος να εργαστώ για την αλλαγή μιας κατάστασης. Υπάρχουν όμως και καταστάσεις που διατηρούν την ουσία τους, έστω κι’ αν η στιγμιαία τους εμφάνιση τροποποιείται και η ακαταγώνιστη ισχύς τους καλύπτεται κάτω από πέπλο: πρέπει να πεθάνω, να υποφέρω, να αγωνιστώ, υπόκειμαι στην τύχη, εμπλέκομαι αφεύκτως στην ενοχή. Αυτές τις θεμελιακές καταστάσεις της ύπαρξής μας τις ονομάζομε ο ρ ι α κ έ ς κ α τ α σ τ ά σ ε ι ς. Δηλαδή, πρόκειται για καταστάσεις, που δεν μπορούμε να τις υπερβούμε, δεν μπορούμε να τις αλλάξωμε. Η συνειδητοποίηση αυτών των καταστάσεων, μετά από το θαυμασμό και την αμφιβολία, αποτελεί τη βαθύτερη πηγή της φιλοσοφία. Στην καθημερινή μας ζωή συχνά τις αποφεύγομε, καθώς κλείνομαι τα μάτια μας μπροστά τους και ζούμε σαν να μην υπήρχαν καθόλου. Ξεχνάμε πως πρέπει να πεθάνωμε, ξεχνάμε την ενοχή μας και πως είμαστε έρμαια της τυχαιότητας. Και έτσι έχομε να κάνωμε μόνο με τις συγκεκριμένες καταστάσεις, που τις κυριαρχούμε προς το συμφέρον μας και έναντι των οποίων αντιδρούμε στον κόσμο αυτό με σχέδιο και δράση, ωθημένοι από τα ενδιαφέροντα της καθημερινής ζωής μας. Αλλά έναντι των οριακών καταστάσεων αντιδρούμε είτε με την απόκρυψή τους, είτε – όταν πράγματι τις βλέπωμε καθαρά – με την απελπισία και τη μεταστροφή: γινόμαστε οι εαυτοί μας με τη μεταμόρφωση της συνείδησης που έχομε για το Είναι».
ΚΑΡΛ ΓΙΑΣΠΕΡΣ. (1983). Εισαγωγή στη Φιλοσοφία, (εισαγωγή, μετάφραση, σχόλια Χρήστου Μαλεβίτση). Αθήνα: Δωδώνη, σσ. 108-109.
Τηρήθηκε η ορθογραφία του συγγραφέα.
ΑπάντησηΔιαγραφή