Σάββατο 30 Οκτωβρίου 2021

Η αλήθεια στον ΜΑΡΤΙΝ ΧΑΪΝΤΕΓΓΕΡ

«Η Δήλος, το ιερό νησί, το μέσο της χώρας των Ελλήνων, των ακτών και των θαλασσών της, φανερώνει, εφ’ όσον κρύβει. Τι είναι αυτό που έτσι εμφαίνεται σ’ αυτή την ίδια; Τι υποδηλώνει η Δήλος; Εκείνο που δοκίμασαν οι ποιητές και διανοητές των Ελλήνων, επειδή προ-έβλεπαν από πολύ μακριά αυτό που υπήρξε γι’ αυτούς το παροντικό, και που το ονόμασαν αλήθεια, δηλαδή: το αχώριστο του ακρύπτου (ξεσκέπασμα) και του κρυφού (σκέπασμα).
»Κάθε λέγειν και δια μέσου αυτού η εκάστοτε πλάση και έργο, η κάθε δράση και η κάθε πράξη δέχονται από την αλήθεια και διατηρούν μέσα της τον προσδιορισμό του τύπου τους. Γιατί η αλήθεια είναι το φέρον πεδίο: Είναι τα ανοικτά που αυτοπροσφέρονται, φέρονται προς τα πάντα, τα οριοθετούν και τα ελευθερώνουν, που επιτρέπουν στο κάθε τι που είναι παρόν και απόν να έρχεται και να διαρκεί, ν’ αποχωρεί και να λανθάνει.
»Κάθε ποίηση και νόηση προϋποθέτει την θεώρησή της από την αλήθεια. Αυτή η ίδια κατακρατείται έτσι μέσα στην θνητή πρό-βλεψη. Η αλήθεια βλέπεται, αλλά δεν νοείται ως προς το προσίδιο χαρακτηριστικό της με τρόπο που να προσιδιάζει σ’ αυτό. Έκτοτε περέμεινε μη νοημένη και ανερώτητη για την προέλευσή της.
»Αλήθεια είναι η αυθεντική λέξη του ελληνικού Desein, ο μύθος, δηλαδή τα λεγόμενα που γίνονται η ελληνική νόηση, όταν εκδιπλώνονται ως ο λόγος μέσα στο λέγειν και στο διαλέγεσθαι, δηλαδή μέσα στο εκ-φράζειν του παρείναι και το δια-φράζειν του. Τα παρόντα αληθεύουν, επειδή η παροντικότητά τους ξεσκεπάζεται μέσα στον ορίζοντα του κρυψίματος· το αληθεύειν είναι ο βασικός χαρακτήρας που διατηρεί η ελληνική σκέψη απ’ άκρη σ’ άκρη, χωρίς να τον έχει περαιτέρω συλλογισθεί».


ΜΑΡΤΙΝ ΧΑΪΝΤΕΓΓΕΡ. (1998). Διαμονές. Ταξίδι στην Ελλάδα. Πρόλογος, μετάφραση Γιώργος Φαράκλας. Επιμέλεια Νίκος Καλταμπάνος. Αθήνα: Κριτική, σσ. 67-69.

Κυριακή 10 Οκτωβρίου 2021

Η ύπαρξη του άλλου

«Για να μάθω την οποιαδήποτε αλήθεια για μένα, πρέπει να περάσω στον άλλο. Ο άλλος είναι απαραίτητος για την ύπαρξή μου, κατά τον ίδιο τρόπο που είναι απαραίτητος και για τη γνώση που έχω για τον εαυτό μου. Έτσι, η αποκάλυψη του μύχιου εαυτού μου μού αποκαλύπτει ταυτόχρονα τον άλλον, ως μια ελευθερία που στέκεται ενώπιόν μου, που με σκέφτεται, και που θέλει το καλό μου ή το κακό μου. Ανακαλύπτουμε αμέσως ένα κόσμο που θα τον αποκαλέσουμε “διυποκειμενικότητα”. Και μέσα σ’ αυτόν ακριβώς τον κόσμο αποφασίζει ο άνθρωπος τι είναι ο ίδιος και τι είναι οι άλλοι».


ΖΑΝ – ΠΩΛ ΣΑΡΤΡ. (2020). Ο υπαρξισμός είναι ανθρωπισμός, μτφρ. Αντώνης Χατζημωυσής. Εισαγωγή – Σημειώσεις Αρλέτ Ελκαΐμ – Σαρτρ. Αθήνα: Δώμα, σ. 56.